Ook in de toekomst goed voorzien

Hardmetaal uit Amerika voor de wereldmarkt

Global Tungsten & Powders? Velen hebben wellicht de naam van het bedrijf gehoord, dat sinds 2008 deel uitmaakt van de Plansee Group als leverancier van wolfram- en wolframcarbidepoeders. Maar wat zit er precies achter GTP en de poeders?

In haar grootste fabriek in Towanda, Pennsylvania, produceert GTP onder meer grondstoffen voor de productie van hardmetaal. De meer dan 500 werknemers in de VS produceren niet alleen ammoniumparawolframaat (APT), wolframoxide (WOx), wolframmetaalpoeder (WMP), wolframcarbide (WC) en persklaar poeder (RTP), maar ook halffabrikaten en onderdelen van wolfram en wolframlegeringen. Meer dan 20 medewerkers van de afdeling onderzoek en ontwikkeling zorgen er bovendien voor dat GTP de concurrentie in de toekomst altijd een stap voor blijft.

De weg van het erts uit de wolframmijnen naar het waardevolle wolframpoeder voor verdere verwerking is lang. "De langste etappe -van gemalen erts of schroot tot poeder- doorloopt het wolfram hier in Towanda. We zijn eigenlijk een enorme chemische fabriek waar een competent team het wolfram klaarmaakt voor verdere verwerking in talloze afzonderlijke chemische processen", legt Bernard Legrand, directeur Operations bij GTP, uit. Zo zijn er voor verschillende toepassingen geoptimaliseerde poedertypes. Naast wolfraamcarbide produceert GTP ook RTP, d.w.z. persklare poeders, die kunnen worden gebruikt als uitgangsmateriaal voor de productie van volhardmetalen gereedschappen, slijtdelen en andere precisiecomponenten. De door GTP geleverde poeders zijn reeds zodanig gelegeerd dat zij rechtstreeks kunnen worden gebruikt voor de productie van bijvoorbeeld wisselplaten: Persen, sinteren, klaar!

Sinds juli 2021 maakt GTP Powders deel uit van de CERATIZIT-groep en vormt het een eigen divisie. De fabrieken in Bruntál (Tsjechië) en Niederkorn (Luxemburg) verwerken het wolframoxide van Towanda verder tot wolframcarbide voor CERATIZIT en wolframmetaalpoeder voor Plansee HLW (hoogwaardige materialen). CERATIZIT's Stadler Metalle in Türkheim, Duitsland, en Tikomet Oy in Jyväskylä, Finland, vullen de recycling aan. Stadler Metalle is gespecialiseerd in de handel in secundaire grondstoffen, terwijl Tikomet verantwoordelijk is voor de Recycling van hardmetaalschroot tot wolframcarbide-kobalt-poeder.

De wereldmarkt voor wolfram is duidelijk afgebakend en wordt grotendeels bediend door Chinese leveranciers. Meer dan 80% van de wolframertsafzettingen die dicht aan de oppervlakte liggen en met relatief weinig moeite kunnen worden ontgonnen, bevinden zich in China. "Alleen deze afzettingen kunnen economisch worden ontgonnen, omdat de mijnbouwkosten anders onmetelijk zouden stijgen," zegt Eric Rowe, directeur Raw Materials Sourcing & Planning. Toch is het voor GTP altijd belangrijk geweest om te zorgen voor een conflictvrije aanvoer van grondstoffen. Zo was GTP in 2013 de eerste wolframsmelterij ter wereld die het predicaat „Conflict Free Smelter“ kreeg en voldoet het tegenwoordig aan de OECD-richtijnen voor zorgplicht voor verantwoorde toeleveringsketens van mineralen uit conflictgebieden en gebieden met een hoog risico.. "Wij streven ernaar dat al onze grondstoffen op verantwoorde wijze worden gewonnen en niet bijdragen aan gewapende conflicten, kinderarbeid, mensenhandel of andere ernstige misdaden", vervolgt Rowe. Samen met GDP verzekert de Plansee-groep op duurzame en continue wijze haar grondstoffenbehoefte.

Iedereen die ooit met de auto een winter in Finland heeft meegemaakt, weet: Daar kom je niet doorheen met normale autobanden. Dus kwamen slimme Finnen op het idee om hun banden uit te rusten met spikes. Omdat normale materialen veel te snel zouden slijten, worden spikes van wolfram aan de rubbersamenstelling van de banden toegevoegd. Deze zijn goedkoop en kunnen worden gemaakt van gerecyclede materialen, zoals die onder andere door Tikomet Oy geproduceerd worden. Het bedrijf, met 46 werknemers, is gespecialiseerd in het recyclen van hardmetaal schroot voor talrijke toepassingen, waaronder de productie van deze spikes. Met behulp van de modernste technologie worden deze secundaire grondstoffen in het zink-proces weer opgewerkt tot wolfraamcarbide-kobalt-poeder.

Bij het zink-proces wordt hardmetaalschrot met stukjes zinkin grafietkroezen geladen en in een speciael oven verwerkt. De technologie is gebaseerd op het feit dat het kobalt reageert met het diffunderende vloeibare zink. Als gevolg van deze reactie worden intermetallische fasen met grote volume expansie gevormd. Het schroot valt uiteen in dunne laagjes. Wat overblijft is een poreuze massa van wolframcarbide en kobalt. Het zink daarentegen wordt bij hoge temperatuur verdampt en bijna volledig teruggewonnen. De poreuze massa wordt vervolgens tot poeder vermalen. Dit wordt gevolgd door een fijn maalproces en de productie van een homogene charge in een chargemenger. In tegenstelling tot het chemische proces vindt er bij het zinkproces geen chemische reactie plaats tussen het wolframcarbide en het bindmiddelmetaal. Dit heeft tot gevolg, dat de oorspronkelijke korrelgrootte van het wolframcarbide niet verandert en ook het kobalt kan worden teruggewonnen.

Dit recyclingproces werkt met alle soorten versleten hardmetalen en neemt een groot deel van de levering van wolfram grondstoffen voor zijn rekening. De chemische fabriek in Towanda verwerkt ook alle soorten wolframhoudend schroot door middel van calcinatie en raffinage - daarbij maakt het niet uit of het gaat om ongesorteerd hardmetaal schroot, poederschroot of zacht schroot). Zelfs slijpslib wordt gerecycled. Maar om de beste resultaten te krijgen, is de uitgebreide ervaring die GTP heeft opgedaan door tientallen jaren continue procesoptimalisatie belangrijk. Duurzaamheid staat niet pas sinds gisteren op de CERATIZIT banner!

Ook voor wat betreft duurzaamheid en vermindering van de Co2-voetafdruk gaat chemische recycling voorop: In vergelijking met de productie uit wolframerts vermindert het de uitstoot met een factor 4. De CO2-emissies van het zinkproces zijn daarentegen weer een stuk lager dan de emissies van chemische recycling, zelfs wanneer milieuschadelijke energiebronnen worden gebruikt. Met groene energie is het zinkproces zelfs bijna CO2-neutraal... Sinds de 100% overname van Stadler, op 1 maart 2022, is CERATIZIT de enige westerse hardmetaalroducent met een eigen geïntegreerde bron van secundaire grondstoffen en beschikt daarmee over een belangrijk concurrentievoordeel.

Een ding is duidelijk: De vraag naar wolfram zal de komende jaren blijven toenemen. Daarom doet GTP er alles aan om de aanvoer van grondstoffen veilig te blijven stellen. "De talrijke maatregelen - of het nu gaat om samenwerking met winstgevende mijnen of om de voortdurende uitbreiding van het recycle-aandeel - Deze aspecten maken ons onafhankelijk en versterken de marktpositionering en de duurzaamheidswaarden van de hele groep. Onze belangrijkste taak is om altijd een constante en concurrerende wolfram leverketen voor de Plansee Group te garanderen," vat Melissa Albeck samen, die naast haar rol als President en CEO van GTP ook deel uitmaakt van de Raad van Bestuur van CERATIZIT.